Nederlands Dagblad, 25 mei 2021, Recensies Non-fictie, door: Willem Bouwman

Banda. De genocide van Jan Pieterszoon Coen
Marjolein van Pagee, Uitgeverij Omniboek, Utrecht 2021, 208 blz., 20,99, non-fictie.

Jan Pieterszoon Coen (1587-1629), gouverneur-generaal van Nederlands-Indië, is berucht door zijn optreden tegen de bewoners van het eiland Banda. Toen die weigerden hun producten aan de VOC te leveren, richtte Coen er in 1621 een bloedbad aan. Aan de niet geringe hoeveelheid literatuur over dit onderwerp voegt Marjolein van Pagee een boek toe, waarin ze deze vraag wil beantwoorden: hoe verhoudt de ‘genocide’ op Banda ‘zich tot de strategie waarmee de VOC zich als koloniale bezettingsmacht vestigde’? Van Pagee vindt dat de meeste boeken over dit onderwerp vanuit Europees perspectief geschreven zijn en wil haar verhaal vertellen vanuit het perspectief van de slachtoffers. Zij wil laten zien dat het geweld geen incident was, maar uitvloeisel van ‘de inherente gewelddadigheid van het kolonialisme’. Vanuit dat gezichtspunt worden vele historici en schrijvers, van de conservatieve historicus Carel Gerretson tot Multatuli en Hella Haasse, door haar gewogen en te licht bevonden. Het boek heeft het karakter van een aanklacht. Moderne termen en inzichten kleuren Van Pagees beeld van het verleden. Zo noemt ze de contraremonstranten christenfundamentalisten en spreekt ze van mensenrechtenschendingen door de VOC.
–
+ eigenzinnig – ongenuanceerd